Đây là một trong những nội dung chính của Quy hoạch mạng lưới các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực thông tin và truyền thông đến năm 2021, định hướng đến năm 2030 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Đối tượng của quy hoạch là các đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động trong lĩnh vực thông tin và truyền thông. Quy hoạch mạng lưới các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực xuất bản, in và phát hành thực hiện theo Quyết định số 115/QĐ-TTg ngày 16/1/2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển xuất bản, in, phát hành xuất bản phẩm đến năm 2020, đinh hướng đến năm 2030. Các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực thông tin và truyền thông thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an (không bao gồm các cơ quan báo chí) không thuộc đối tượng điều chỉnh của Quy hoạch này. 

Quy hoạch mạng lưới các đài truyền thanh, truyền hình trực thuộc UBND cấp huyện thực hiện theo Quyết định số 308/QĐ-TTg ngày 13/3/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Quản lý hoạt động truyền thanh, truyền hình cấp huyện đến năm 2020 và Quyết định số 2164/QĐ-TTg ngày 11/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở giai đoạn 2013 - 2020, định hướng đến năm 2030.

Tăng cường phân cấp và thực hiện trao quyền tự chủ

Mục tiêu của Quy hoạch là hình thành mạng lưới các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực thông tin và truyền thông tinh gọn, cơ cấu hợp lý, có năng lực tự chủ, quản trị tiên tiến, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; giảm mạnh đầu mối, khắc phục tình trạng manh mún, dàn trải và trùng lắp; bố trí lại nguồn lực hợp lý của ngân sách nhà nước dành cho hoạt động sự nghiệp công về thông tin và truyền thông; thúc đẩy các đơn vị sự nghiệp công lập phát triển, nâng cao chất lượng và số lượng các sản phẩm, dịch vụ công, giữ vai trò chủ đạo trong hoạt động cung cấp dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu.

Đồng thời, Quy hoạch hướng đến tăng cường phân cấp và thực hiện trao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các đơn vị sự nghiệp công lập đồng bộ cả về tổ chức thực hiện nhiệm vụ, nhân lực, tài chính có tính đến đặc điểm từng loại hình đơn vị, khả năng, nhu cầu thị trường và trình độ quản lý.

Mục tiêu khác của Quy hoạch là nhằm bảo đảm cung cấp các sản phẩm, dịch vụ công có chất lượng theo tiêu chí, tiêu chuẩn do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định, đặc biệt tập trung vào các khu vực miền núi, biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Cụ thể, về mạng lưới đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực thông tin và truyền thông (không bao gồm cơ quan báo chí), từ nay đến năm 2021 thực hiện rà soát, sắp xếp, kiện toàn các đơn vị sự nghiệp bảo đảm phù hợp với danh mục dịch vụ sự nghiệp công thông tin và truyền thông, bảo đảm tinh gọn, đồng bộ, thống nhất; thực hiện tách bạch chức năng quản lý nhà nước và chức năng cung cấp dịch vụ công.

Giảm tối thiểu 10% đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực thông tin và truyền thông và 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước so với năm 2015 theo Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017.

Về thực hiện cơ chế tự chủ, các đơn vị tăng dần mức độ tự chủ về tài chính hàng năm phù hợp với lộ trình tính giá dịch vụ sự nghiệp công; phấn đấu đến 2021 có tối thiểu 10% đơn vị tự chủ về chi thường xuyên, chi thường xuyên và chi đầu tư, giảm bình quân 10% chi trực tiếp ngân sách nhà nước cho các đơn vị sự nghiệp công lập so với giai đoạn 2011 - 2015 theo Nghị quyết số 19-NQ/TW.

Hoàn thành cơ bản việc chuyển đổi các đơn vị sự nghiệp công lập có đủ điều kiện thành công ty cổ phần; cho phép các đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư được vận dụng cơ chế tài chính như doanh nghiệp khi đáp ứng đủ điều kiện theo quy định.

Nhà nước chỉ đầu tư cho một số báo thực hiện nhiệm vụ chính trị

Đối với các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực báo chí, thực hiện sắp xếp theo lộ trình của Đề án Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 đã được Bộ Chính trị thông qua; phấn đấu đến năm 2021 có tối thiểu 10% đơn vị tự chủ về chi thường xuyên, chi thường xuyên và chi đầu tư. Đến năm 2025, phấn đấu có tối thiểu 20% đơn vị tự chủ chi thường xuyên, chi thường xuyên và chi đầu tư.

Nhà nước chỉ đầu tư, bảo đảm cho một số báo thực hiện nhiệm vụ chính trị, tuyên truyền; có hỗ trợ ngân sách (theo hình thức đặt hàng) đối với những ấn phẩm, chuyên mục, chương trình phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ chính trị cụ thể trong từng giai đoạn, khu vực.

Theo Quy hoạch, các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực báo chí (bao gồm: báo và tạp chí in; phát thanh, truyền hình; báo và tạp chí điện tử) được sắp xếp như sau:

Ban Chấp hành Trung ương có Báo Nhân dân, Tập chí Cộng sản; mỗi ban của Đảng có 1 cơ quan tạp chí in. Báo Nhân dân thực hiện theo mô hình cơ quan truyền thông đa phương tiện.

Văn phòng Quốc hội có 1 cơ quan báo in, 1 cơ quan tạp chí in và cơ quan Truyền hình Quốc hội Việt Nam.

Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước có 1 cơ quan báo in và 1 cơ quan tạp chí in.

Bộ, cơ quan nganh bộ có 1 cơ quan báo in và 1 cơ quan tạp chí in; Bộ Quốc phòng có thêm Trung tâm Phát thanh, truyền hình Quân đội; Bộ Công an có thêm Trung tâm Phát thanh, truyền hình, điện ảnh Công an nhân dân. Báo điện tử Chính phủ, Báo Quân đội Nhân dân và Báo Công an Nhân dân thực hiện theo mô hình cơ quan truyền thông đa phương tiện.

Cơ quan thuộc Chính phủ (trừ Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam) có 1 cơ quan tạp chí in. Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam thực hiện theo mô hình cơ quan truyền thông đa phương tiện.

Quân khu, quân chủng có 1 cơ quan báo in hoặc 1 cơ quan tạp chí in. Tổng cục và tương đương thuộc bộ, cơ quan ngang bộ có 1 cơ quan tạp chí in. Học viện, viện nghiên cứu, các trường đại học, bệnh viện là đơn vị sự nghiệp công lập đủ điều kiện theo quy định được có 1 cơ quan tạp chí in khoa học chuyên ngành.

Mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có 1 cơ quan báo in, 1 cơ quan tạp chí in và 1 đài phát thanh và truyền hình (đài). Riêng Thành phố Hồ Chí Minh có 1 đài phát thanh, 1 đài truyền hình. Một số tỉnh, thành phố là địa bàn trọng điểm về kinh tế, khoa học, công nghệ, văn hóa, du lịch được có cơ quan tạp chí in chuyên ngành. Mỗi đài chỉ có 1 kênh phát thanh, 1 kênh truyền hình; Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh có cơ chế đặc thù về mô hình tổ chức và phạm vi thông tin, mỗi đài có tối đa 2 kênh phát thanh, 2 kênh truyền hình phục vụ nhiệm vụ chính trị, thông tin tuyên truyền thiết yếu.

Cơ quan, tổ chức được có cơ quan báo, tạp chí in được xuất bản báo, tạp chí điện tử.

Lộ trình thực hiện: Thực hiện theo quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc.

Tăng dần mức độ tự chủ hàng năm

Về thực hiện cơ chế tài chính, quy hoạch quy định: Giảm tối thiểu 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước so với năm 2015 và giảm bình quân 10% chi trực tiếp từ ngân sách nhà nước cho đơn vị sự nghiệp báo chí so với giai đoạn 2011 - 2015 theo Nghị quyết số 19-NQ/TW. Các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực báo chí tăng dần mức độ tự chủ hàng năm. Đến năm 2025, tiếp tục giảm tối thiểu 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước so với năm 2015 và giảm bình quân 10% chi trực tiếp từ ngân sách nhà nước so với giai đoạn 2016 - 2020.

Giai đoạn 2025 - 2030, tiếp tục giảm 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước và giảm bình quân 15% chi trực tiếp từ ngân sách nhà nước cho đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực báo chí so với giai đoạn 2021 - 2025 theo Nghị quyết số 19-NQ/TW./.